لزوم برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای تقویت عدالت آموزشی / تلاش برای رسیدن به زبانی جهانی در تایپوگرافی
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری، محمدصابر شیخ‌رضایی؛ مدرس شانزدهمین دوره کارگاه‌های تخصصی تایپوگرافی اسماءالحسنی و طراح گرافیک، درباره شیوه‌های صحیح آموزش کارگاهی تایپوگرافی برای رسیدن به نتیجه مطلوب بیان کرد: این سلسله کارگاه‌ها، کارگاه‌هایی بینامتنی با هدف طراحی پوستر به شیوه تایپوگرافی است.
وی هدف از برگزاری این کارگاه‌ها را پیش از داوری آثار و برپایی نمایشگاه، توجه بیشتر به ظرفیت استان‌ها دانسته و بیان کرد: تمرکز مسائل آموزشی معمولا بیشتر در تهران و در مراکز دانشگاهی است. من به عنوان مدرس، توجه‌ام به بحث عدالت آموزشی است. این کارگاه‌ها این امکان را فراهم می‌کنند تا حداقل بحث عدالت آموزشی بتواند رخ دهد. در شهرهایی که شاید استادهای شاخص نباشند و یا خود دوستان فرصت آمدن به مرکز و استفاده از کلاس‌ها را نداشته باشند، ما سراغشان می‌رویم.
این هنرمند با تاکید بر اینکه مسئله استعدادیابی یک مسئله جدی‌ست، ادامه داد: صرف رفتن استاد به شهرستان و برگزاری کارگاه، استعدادیابی صورت نمی‌گیرد، بلکه این امر ارتباطی مستمر بین مسئولان استانی حوزه‌ها و هنرمندان جوان را می‌طلبد.
شیخ‌رضایی با بیان اینکه این کارگاه‌ها فقط بستری برای آشنایی علاقه‌مندان است، افزود: مجموعه‌های برگزارکننده استانی خیلی نگاه ویژه‌ای ندارند که زمان بگذارند و فراخوان‌ها را نشر بدهند و هنرمندان استانی را دعوت کنند. در گذشته اتفاقات خوبی رخ داده ولی کارهایشان صرفا برگزاری رویداد و کارگاه بوده است. می‌دانیم که بسیاری از هنرمندان به دلایل مختلف اجتماعی و سیاسی، خودشان سراغ مراکز حوزه هنری در استان‌ها نمی‌روند. پس مراکز استان‌ها خود باید به سراغ جذب و ارتباط‌گیری با هنرمندان جوان بروند.
مدرس کارگاه‌های تخصصی تایپوگرافی، برگزاری کارگاه‌ها به شیوه استانی را در جهت عدالت آموزشی و تقسیم عادلانه فضای هنری در کشور دانست و تصریح کرد: ما معمولا این سطح از آموزش را نداشتیم. استعدادها می‌توانند در این کارگاه‌ها دیده شوند، ولی اینکه الزاما بگوییم در این کارگاه‌ها استعدادیابی شود، خیلی سخت است، چراکه علت‌های متعددی وجود دارد تا بشود استعدادی را پیدا کرد. این کارگاه‌ها فقط بستری را آماده می‌کنند تا آن دوستانی که علاقه‌مندند، خودشان را به این فضا برسانند.
داور سیزدهمین دوره جشنواره کشوری تایپوگرافی تاثیر برگزاری ۱۵ دوره از این جشنواره در سال‌های اخیر در معرفی تایپوگرافی به عنوان یک هنر ایرانی - اسلامی را خوب ارزیابی کرد و تاکید کرد: تا معرفی تایپوگرافی ایرانی - اسلامی ایده‌آل فاصله زیادی داریم.
شیخ رضایی علت این امر را فاصله ادبیات ما با ادبیات جهانی این هنر دانست و افزود: ادبیات ما بسیار نزدیک به ادبیات بومی و محلی است. در یکی‌دو دوره که این نمایشگاه بین‌المللی برگزار شده، ادبیاتی که در نمایشگاه ارائه شده خیلی ادبیات جهانی نبوده است.
وی ابراز امیدواری کرد: با تلاش و ممارست در این هنر، می‌توانیم به نقطه‌ای برسیم که زبان جهانی داشته باشیم.
این هنرمند و طراح گرافیک درباره ظرفیت این هنر در انتقال مفاهیم ارزشی تصریح کرد: در کل دنیا تایپوگرافی صرفا یک هنر فرم‌محور است و خیلی محتواگرا نیست. ولی در بحث تایپوگرافی اسماءالحسنی، ما می‌خواهیم فرم و محتوا را با هم ارائه دهیم. از تصویر و فرم و پوستر و تایپوگرافی می‌خواهیم به یک محتوا و بیان معنایی برسیم. این هم سخت است و هم زحمت زیادی می‌خواهد تا به نقطه مطلوبش برسد.
وی درباره شیوه داوری آثار در ادوار گذشته ضمن اشاره به اینکه عمده‌ای از آثار که وارد نمایشگاه اسماءالحسنی شدند طبق سلیقه داوران انتخاب شدند تاکید کرد: نیاز داریم یک مقدار سختگیرتر باشیم و از سلیقه فاصله بگیریم و کارها را از نظر تصویری، بنیادی‌تر ارزش‌گذاری کنیم. جذابیت تصویری، ایده‌های محتوایی، تناسب فرم و محتوا، کیفیت تکنیک‌های اجرایی باید در اولویت باشند و آثار طبق این معیارها ارزیابی شوند. تکنیک‌ها خود متفاوت است، تصویرسازی، خوشنویسی، مدل‌سازی‌های سه بعدی. میزان موفقیت در عرصه‌های اجرایی آثار باید در هر پوستر ارزیابی شود. بحث ترکیب‌بندی هم باید توجه شود. نوع چیدمان نوشتار و ترکیبش با عناصر تصویری. ما در آموزش‌هایمان این مبنا را داریم ولی معمولا در داوری‌ها می‌رود در فضای سلیقه. منطق این است که وقتی اثری در نمایشگاه حضور دارد این ویژگی‌ها را حداقل در حد متوسط داشته باشد. خودم سعی می‌کنم اگر در جایی جزء هیئت داوران باشم خوب و بد کار را طبق این معیارها بگویم. در داوری‌های قبلی، سلیقه به ارزیابی‌های فنی غلبه کرده است.
شیخ‌رضایی مدرس کارگاه‌ها، ویژگی مطلوب این دوره از جشنواره را بهره گرفتن از اساتید خوشنویسی بومی در کنار اساتید گرافیک دانسته و ابراز خرسندی کرد که شناخت خطوط ایرانی جزء اولویت‌های برگزارکنندگان قرار گرفته است.
محمدصابر شیخ‌رضایی هنرمند و مدرس جوان کشور در حوزه گرافیک و تصویرسازی است. کسب عناوین برتر در جشنواره‌های مختلف و داوری سیزدهمین نمایشگاه سالانه حروف‌نگاری پوستر اسماءالحسنی از سوابق وی در این عرصه است.
به مناسبت برگزاری شانزدهمین نمایشگاه سالانه حروف نگاری پوستر اسماءالحسنی، کارگاه‌های تخصصی این رشته در پنج استان با حضور هنرمندانی از سراسر کشور از ۲۱ تا ۲۹ آذرماه برگزار می‌شود.
در این دوره، استان‌های اردبیل، گلستان، خراسان رضوی، گیلان، قزوین و سمنان با حضور استاد صابر شیخ رضایی از ۲۱ تا ۲۲ آذرماه کارگاه‌های خود را برگزار می‌کنند.
