عکسی از یک عکاس فلسطینی که برگزیده گاردین شد

عطف به ماسبق شدن سمبل آزادی هم حکایت غریبی است؛ یک نقاشی از کشور «مهدِ آزادی» الهام‌بخش ساخت «تندیس آزادی»ای است که در کشور مدعیِ آزادی نصب شده؛ کشوری که دهه‌هاست با حمایت از یک رژیم اشغالگر، آزادی میلیون‌ها انسان را سلب کرده و در این میان، تصویر جوانی که برای آزادی مبارزه می‌کند، شده نماد تازه‌ی آزادی و یادآور نمادهای پیشین.

درگیری بین فلسطینیان و اشغالگران صهیونیست دهه‌هاست ادامه دارد اما در ماه مه ۲۰۱۸ این مبارزه بار دیگر در قالب چهل‌ودومین سالگرد «تظاهرات روز سرزمین» که در نوار غزه و در مرز سرزمین‌های اشغالی برگزار می‌شد، شکلی تازه به خود گرفت.

زمانی که این راهپیمایی مسالمت‌آمیز با دخالت نظامیان صهیونیست به درگیری کشیده شد، «مصطفی حسونه» عکاس فلسطینی در محل حاضر بود و عکس‌های تکان‌دهنده‌ای ثبت کرد که توجه جهانیان را به این رویداد معطوف کرد و در رسانه‌های بین‌المللی و شبکه‌های اجتماعی بازتاب بسیاری داشت.

تخمین زده شده در جریان این تظاهرات که با عنوان «راهپیمایی بازگشت» شناخته می‌شود، حدود ۳۰ هزار نفر از فلسطینیان برای چند هفته در مرز سرزمین‌های اشغالی به تظاهرات پرداختند و در خلال این مدت، قریب به ۲۵۰ تن کشته و ۲۱ هزار تن نیز به دلیل اصابت گلوله‌های جنگی، گلوله‌های پلاستیکی یا مسمومیت با گاز اشک‌آور مجروح شدند.

مصطفی حسونه ساکن نوار غزه است و کارش را به عنوان عکاس از سال ۲۰۰۷ آغاز کرده است. او که مجموعه عکس‌های راهپیمایی بازگشت را برای خبرگزاری آناتولی ترکیه تهیه کرده،  بصورت عکاس آزاد برای رسانه‌های معتبری چون «رویترز» و «اِی.‌اف.‌پی» هم عکاسی کرده و در سطح بین‌المللی نیز تحسین شده است.

این عکاس خبری برای مجموعه‌ عکس‌هایش از درگیری‌های راهپیمایی بازگشت، از طرف «آی.پی.اِی» (International Photography Awards) در بخش عکس خبری برنده‌ی جایزه‌ی «عکاس برتر سال ۲۰۱۹» شد. حالا در هفته‌های پایانی سال ۲۰۱۹ نشریه‌ی انگلیسی گاردین، یکی از عکس‌های این مجموعه را به عنوان عکس برتر سال ۲۰۱۹ انتخاب کرده است.

حسونه این تصویر نمادین را ۲۲ اکتبر ۲۰۱۸ در شرق غزه ثبت کرد و گاردین در سال ۲۰۱۸ نیز این عکس را به عنوان یکی از ۲۰ عکس برتر و تأثیرگذار جهان انتخاب کرده بود.

او در جریان ثبت عکس‌های این درگیری‌ها مورد اصابت گلوله قرار گرفت و مجروح شد. جوان فلسطینی حاضر در این عکس که «عائد ابوعمرو» نام دارد هم جمعه‌ی بعد از ثبت این عکس به ضرب گلوله‌ی تک‌تیراندازان اسرائیلی زخمی شد اما باز هم در جمعه‌های بعدی همراه دیگر فلسطینیان در تظاهرات شرکت کرد.

نکته‌ی جالب درباره‌ی این عکس که حالا به یکی از نمادهای راهپیمایی بازگشت و عکسی نمادین از مبارزات فلسطینیان علیه نیروهای اشغالگر تبدیل شده است، شباهت آن به نقاشی مشهور «آزادی، هدایتگر مردم» اثر «اوژن دلاکوا» است که در سال ۱۸۳۰ برای یادبود انقلاب دوم فرانسه نقاشی شده است. این نقاشی که اکنون در موزه‌ی لوور فرانسه نگهداری می‌شود، نمایشگر زنی انقلابی است که در میان درگیری‌ها در صف اول بر فراز پیکر کشتگان انقلاب ایستاده، پرچم فرانسه را در یک دست و تفنگی در دست دیگرش دارد و مردم را به حرکت می‌خواند.

 نکته‌ی جالب درباره‌ی این نقاشی نیز این است که خود الهام‌بخش خلق تندیس مشهور «آزادی» بوده است؛ تندیسی که به مناسبت یکصدمین سال استقلال آمریکا از بریتانیا توسط آرشیتکت فرانسوی، «فردریک آگوست بارتولدی» طراحی و در سال ۱۸۸۶ به عنوان نمادی از دوستی فرانسه و آمریکا به این کشور اهدا شد.