به گزارش روابط عمومی دفتر طنز حوزه هنری 135اُمین نشست دگرخند دوشنبه 30 اردیبهشت ماه 1398 در حوزه هنری برگزار شد.
در این نشست علی زراندوز، مهدی استاد احمد و محمد علی مومنی به بررسی تفاوتها و شباهتهای طنز رادیویی و مطبوعاتی پرداختند.
محمدعلی مومنی گوینده رادیو و روزنامهنگار با بیان اینکه در موضوع طنز رادیویی کمتر صحبت و نظریهپردازی شده است، گفت: در ایران در زمینه طنز، دچار فقر منبع و آثار پژوهشی هستیم. آثار نظری کمتر نگاه شده است. این موضوع وقتی به طنز رادیویی می رسد شرایط بدتری دارد.
طنز در رادیو بیش از مطبوعات دچار سوتفاهم است؛ حدود 10 سال است که در رادیو کار میکنم، اما هنوز انتظار دارند طنز رادیویی صرفا بخنداند. از این سوءتفاهمها در مطبوعات هم وجود دارد.
مومنی با بیان اینکه خیلی جاها میبینیم که از برنامه طنز به عنوان برنامهای شاد که تنها در پی شاد کردن مخاطب است یاد میکنند، عنوان کرد: رسالت اصلی طنز از یاد رفته است. وقتی برنامهای شاد شده طنزنویسان هم خیلی دنبالش نرفتهاند که طنز بنویسند.
ما در دورهای زندگی میکنیم که رسانهها آزادتر شدهاند و مرحله به مرحله کمتر توانستهایم طنز را به شکل درستی ارائه کنیم.
زراندوز: طنز در مطبوعات و رادیو دو فضای کاملا متفاوت است
در ادامه علی زراندوز، طنزنویس، روزنامه نگار و برنامهساز گفت: طنز در مطبوعات و رادیو دو فضای کاملا متفاوت است. نباید فکر کنیم طنز مطبوعاتی و رادیویی در امتداد هم هستند. برای من که با مطبوعات شروع کردم و بعد وارد رادیو شدهام این موضوع کاملا روشن است که نوشتن در این دو حوزه تفاوتهای بسیاری دارد.
شما باید طنزی را بنویسید و مخاطب شنونده با آن ارتباط برقرار کند. در نگارش پلاتو رادیویی با مجری و گوینده طرف هستیم که در بهترین حالت باید امیدوار باشیم طنز را بفهمد و بتواند متن را به شکل درستی اجرا کند. برخی گویندگان رادیو نسبت به متن طنز غریبه هستند و اگر کمی متن پیچیده شود از پس اوج و فرودها و مکثها و ظرافتهای بیانی آن بر نمیآیند.
برخی آثار نمایشنامه رادیویی بازنویسی از روی آثار معروف است. برخی نمایشنامههای طنز هم برای خوانش در رادیو نوشته میشود.
نویسندهای که در رادیو مینویسد باید زمانبندی را رعایت کند. نمایشهای بلند طنز برای رادیو جواب نمیدهد. اگر در یک دقیقه اول نتوانی گوش مخاطبت را بگیری شبکه را عوض میکند. شروع کار در طنز رادیویی خیلی مهم است. فرم هم بسیار مهم است. فرمهای رادیویی بسیار زیاد است و باید فرم مناسب را برای یک متن پیدا کرد تا در جذب مخاطب موفقیت حداکثری را پیدا کنیم.
زراندوز در ادامه با انتقاد از مسئولان رادیو، عنوان کرد: متاسفانه مسئولان صدا و سیما برای رادیو ارزش خاصی قائل نیستند و در واقع رادیو باری به هر جهت شدهاست. دستمزدهای پایین بین خود اهالی رادیو مسئله مهمی است. نویسنده رادیو چند ماه برآورد مالی نمیگیرد و به اندازه یک کارگر ساده به نویسنده طنز پول داده نمیشود. در عین حال نمیتوان به این موضوعات اعتراض کرد. برخی توقعات از بچههای رادیو بیجاست. اگر قرار است اتفاقی رخ دهد باید هزینههایش را هم متقبل شد تا اهالی رادیو انگیزه برای کار داشته باشند. کمتر مدیری داشتیم که از قابلیت های طنز در رادیو به درستی استفاده کند.
استاداحمد: جذب مخاطب رادیو کار سختی است
مهدی استاداحمد، شاعر، نویسنده و مجری رادیو، نیز در ادامه این برنامه با تاکید بر اینکه از طنز مطبوعاتی اطلاعات بیشتری داریم، عنوان کرد: بیشتر طنز مطبوعاتی را جلو خود دیدهایم. رادیو حاصل چند اتفاق با هم است. ما داریم روی نوشتن کار میکنیم. وقتی میخواهیم هر اثری را تولید کنیم روی نوشتن تمرکز میکنیم.
کسی که طنز مطبوعاتی میخواند، خود را ملزم کرده که این کار را انجام دهد و بیشترین تمرکز را برای این کار گذاشته است. اما در رادیو خیلی کم پیش میآید که کسی تنها وقت خود را برای گوش کردن به رادیو بگذارد و به همین دلیل جذب کردن مخاطب رادیو تا حدودی سختتر است. کلمههای کلیدی در یک متن مطبوعاتی میتواند مخاطب را جذب کند. کلمات کلیدی باید در یک متن طنز رادیویی بیشتر باشد تا مخاطب را همراه کند.
در نویسندگی رادیو گاهی آسان میگیرند. در نویسندگی به روی بسیاری باز است. خیلیها کارشان نویسندگی رادیو نیست، اما به این کار ورود میکنند.
در ادامه مهمانان این نشست تازهترین آثارشان را برای حاضران خواندند و در پخش پایانی نشست حاضران در جلسه متنهای کوتاه با موضوع مشکلات زندگی شهری برای رادیو نوشتند.