به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری، آیین تجلیل و اهدای جوایز 12 هنرمند خوشنویس برگزیده یازدهمین دوره مسابقه بینالمللی خوشنویسی ارسیکا، یکشنبه 29 اردیبهشتماه با حضور ابوذر ابراهیمیترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و خالد ارن، رییس سازمان بینالمللی ارسیکا، دریا اورس، سفیر ترکیه در ایران و جمعی از مسئولان فرهنگی و هنری کشور در حسینیه الزهرا(س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
ابراهیمیترکمان در سخنرانی خود در این مراسم، با تجلیل از هنرمندان ایرانی و کسب بیشترین جایزه از این دوره از مسابقات، در توصیف و زیبایی هنر خط گفت: همیشه قلم هنرمندان به ویژه خوشنویسان قرآنی، طاهر و زلال بوده است.
وی در ادامه، از قلم به عنوان مظهر تسلیم در خدمت خوشنویس یاد کرد و گفت: ایرانیها در تاریخ قلم را عفیف نگه داشته، همواره با معنویت گره زده و حرمت خاصی برای آن در تمام عرصهها قائل بودند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به همکاریهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و ارسیکا افزود: ما با ارسیکا (مرکز پژوهشی تاریخ، هنر و فرهنگ اسلامی وابسته به سازمان همکاریهای اسلامی) برای معرفی فرهنگ، هنر و تمدن ایران به ویژه اسلام بیشترین ارتباطات را داریم.
وی در ادامه، گفت: مولانا در نخستین بیت از مثنوی معنوی میفرماید که «بشنو این نی چون حکایت میکند*از جداییها شکایت میکند». برخی تفسیر کردهاند که این نی مظهر بیارادگی است و تا در آن دمیده نشود، هیچ صدایی از آن برنمیخیزد. نی گاهی کار کلام را میکند با دمیدن در آن و گاهی کار خط را میکند وقتی خوشنویسی آن را در دست میگیرد.
وی افزود: نی مظهر بیارادگی و تسلیم و فناست چه وقتی در او دمیده شود و چه زمانی که با آن بنویسند. قلم که از نی به دست میآید در اختیار است و مظهر تسلیم. ایرانیان همیشه این توفیق را داشتهاند که در طول تاریخ همیشه قلم خود را عفیف نگه دارند و آن را در خدمت معنویت به کار گیرند. هیچ خطاطی با قلم بد و بدی ننوشته است. تمام ارزش خطاط و عشق و لذت او این است که کلام الله مجید را به زیبایی بنویسد.
ابراهیمیترکمان همچنین با اشاره به فرهنگ نیستی در تاریخ تمدن اسلامی گفت: مولانا میگوید که ما هم باید در مقابل خداوند نیست شویم. اساسا آنچه خداوند در قرآن کریم از ابتدا تا انتها نیز میخواهد بگوید، همین است که هیچکس نیست. در تمام مواردی که قرآن به نیستی اشاره کرده، اسم فاعل به کار رفته است. یعنی نیستی همین الان است. این بیان را ایرانیان در طول تاریخ با قلم، نوشتار، نی و ساز بیان کردند. عرفا میگویند قلم مظهر بیحاجتی است و ما باید آن را از قلم بیاموزیم.
رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به مفهوم و معانی واژههای موت و تموت در قرآن کریم اشاره و اظهار کرد: قلم هنرمندان و اهداف معنویی که در پشت قلم قرار دارد، مفاهیم امید بخش و تحقق واقعی هنر یک انسان است.
وی در ادامه سخنانش، گفت: قلم و نوشتن در قرآن کریم، علوم اسلامی و فرهنگ بسیار مهم و زلال است و تمامی هنرمندان برای توصیف و بیان فرهنگ و تعالی انسان از قلم پاک استفاده کردند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: هنرمندان سعی دارند هنرهای پاک و الهام بخش و نشأت گرفته از خداوند را برای مردم بیافرینند و با همین قلمهاست که انسانها تمدنسازی کردهاند و تمدن و فرهنگ را به وجود آوردهاند.
ابراهیمیترکمان اظهار کرد: ما در حال حاضر با هنرمندانی روبرور هستیم که کلمات و آیههای قرآنی را به رشته تحریر در آوردند و لذا باید فرهنگ قرآنی را احیاء کنند.
وی در پایان سخنان خود به مسابقه بینالمللی خوشنویسی سازمان ارسیکا اشاره کرد: از ۶۵۰ اثری که به یازدهمین مسابقه خوشنویسی ارسیکا فرستاده شد، ۹۴ اثر متعلق به هنرمندان ایرانی بود و از این بین یک پنجم جوایز و در مجموع ۴۲ هزار دلار جایزه نقدی به همین هنرمندان تعلق گرفت. این باعث خوشحالی و افتخار ماست.
تأکید بر توسعه فرهنگ و معارف قرآنی
خالد ارن، رییس سازمان بینالمللی ارسیکا هم در این مراسم، اظهار کرد: ارسیکا از زمان تأسیس خود در ۴۰ سال پیش، تاکنون فعالیتهای مهمی را در زمینه تاریخ، فرهنگ و هنر تمدن اسلامی داشته است و تمام جغرافیای جهان اسلام مشمول فعالیتهای این سازمان میشود. تمام کشورهای عضو سازمان همکاریهای اسلامی عضو ارسیکا نیز هستند.
وی افزود: سازمان ارسیکا از سال ۱۹۸۶ هر سه سال یکبار مسابقه خوشنویسی برگزار میکند. تمام خطاطان مسلمان از همه کشورهای دنیا در این مشابقه شرکت میکنند. هر دوره مسابقه نیز به نام یکی از خوشنویسان برجسته تاریخ هنر اسلامی است. به عنوان مثال ششمین دوره این مسابقات به نام میرعماد الحسنی برگزار شد.
خالد ارن ادامه داد: در یازدهمین دوره این مسابقه ۶۵۰ هنرمند خطاط از ۳۸ کشور مختلف، ۸۳۵ اثر فرستادند. ۹۴ نفر از هنرمندان ایرانی نیز در این دوره شرکت کردند که ۱۴ نفر از این هنرمندان در رشتههای مختلف موفق به دریافت جایزه شدند. کل مبلغ جایزه این دوره ۲۵۰ هزار دلار بود که یک پنجم آن به ایرانیان رسید و ما برای اینکه هرچه زودتر جوایز این هنرمندان را تقدیم کنیم خود به ایران آمدیم.
رییس سازمان ارسیکا همچنین به جایگاه خوشنویسی در تفکر اسلامی اشاره کرد و گفت: خوشنویسان در طول تاریخ عمیقترین مفاهیم تفکر اسلامی را به مردم منتقل کردهاند. مضامین بلند انسانی مطرح شده توسط ملای روم در مثنوی شریف همه به توسط خطاطان رواج پیدا کرده است. من به همه هنرمندان ایرانی که موفق به دریافت جایزه شدند تبریک میگویم و ادای احترام دارم خدمت استاد جلیل رسولی که از اعضای هیأت داوران یازدهمین دوره این مسابقه بود.
وی افزود: از اینکه هنرمندان ایرانی توانستند آیات قرآنی به خط کوفی و ثلث و ... در تابلوهای خود بنویسند و بالاترین جوایز نقدی را بابت هنرشان از سازمان ارسیکا دریافت کنند، بسیار خوشحالیم.
ارن افزود: ما از قدیمیترین قرآنهای دست نویس و خطی مشهور استفاده کردهایم و توسط ارسیکا به چاپ رسید. ارسیکا از اولین روز تأسیس در خصوص فهم و گسترش مفاهیم قرآن اقدام به جمع آوری ترجمههای مختلف و گردآوری فهرستی از این ترجمهها کرده است و ما توانستیم این فهرستها و ترجمهها را در اختیار مراکز قرآنی، قرآندوستان و قرآنپژوهان قرار دهیم.
وی در پایان سخنان خود، به همکاریهای خوب ارسیکا با مراکز مهم فرهنگی ایران چون کتابخانه ملی ایران اشاره کرد و گفت: ما در زمینههای مختلف فرهنگی، تاریخی و هنری جلسات، کنگرهها و همایشهای علمی زیادی را در طول سال برگزار میکنیم و همچنین کتابهای زیادی را نیز به چاپ در میآوریم.
فعالیتهای فرهنگی سازمان ارسیکا درخشان است
سید محمدحسین هاشمی، معاون همکاریهای علمی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخشی از این مراسم به تشریح فعالیتهای این سازمان و اعلام نفرات برگزیده یازدهمین دوره مسابقه بینالمللی خوشنویسی ارسیکا پرداخت.
وی در سخنانی، گفت: مرکز تحقیقات فرهنگ، تاریخ و هنر جهان اسلام یا ارسیکا یکی از مراکز وابسته به سازمان همکاریهای اسلامی است که دو هدف عمده را دنبال میکند: معرفی فرهنگ و هنر اسلامی و تعمیق و گسترش همکاریهای فرهنگی کشورهای اسلامی.
هاشمی افزود: این سازمان از زمان تاسیس تاکنون فعالیتهای موثری را در زمینه فرهنگ و هنر اسلامی داشته است. دکتر خالد ارن تقریبا از ۱۵ سال پیش ریاست اریسکا را بر عهده گرفت که از آن زمان برنامههای این سازمان بسیار بهتر و گستردهتر از قبل شد. همچنین در دوره ریاست او همکاریهای مناسبی نیز بین ارسیکا و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی صورت گرفت.
وی درباره نوع همکاریهای ارسیکا با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز اشاره کرد: این دو سازمان فرهنگی برنامههای مشترک مناسبی را در حوزه نشر کتاب، برگزاری نمایشگاههای فرهنگی و هنری داشتهاند و همکاریهای مشترک را در آینده نیز با قدرت ادامه خواهند داد.
معاون سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همچنین اضافه کرد: خالد ارن شخصیتی ارزنده، توانمند و در زمره افتخارات جهان اسلام است. بسیاری از فعالیتهای سازمان در اصل مدیون شخصیت اوست.
تجلیل از برگزیدگان مسابقه بینالمللی خوشنویسی ارسیکا
در ادامه این مراسم، برترینهای ایرانی این رویداد بینالمللی فرهنگی و هنری به شرح زیر معرفی و تجلیل شدند:
علی ایرانی، کسب عنوان دوم در خط ثلث، احسان کاظمی کسب رتبه تقدیری در خط ثلث
حبیب رمضانپور، کسب عنوان دوم در رشته نستعلیق جلی، کسب عنوان سوم در رشته نستعلیق و کسب رتبه تقدیری در رشته خط گوفی
ولی محبوبی، کسب عنوان سوم در رشته نستعلیق جلی، امید ربانی، کسب رتبه تقدیری در رشته نستعلیق جلی
فاطمه مقیمی، کسب رتبه تقدیری در رشته نستعلیق جلی، احسان احمدی، کسب نفر اول در رشته نستعلیق و کسب رتبه دوم رشته کوفی
صفر گالشی، کسب نفر دوم در رشته نستعلیق، مصطفی عابدینی، کسب رتبه تقدیری در رشته نستعلیق
محمدرضا پژند، کسب رتبه تقدیری در رشته نستعلیق، شهرام روحی کسب رتبه تقدیری در رشته نستعلیق
ریحانه رحمتی، کسب مقام دوم در رشته کوفی مظفری، رییس دفتر هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجتالاسلام حمید محمدی، دبیر شورای توسعه قرآنی کشور، خانمها ذوالقدر و سلحشوری، از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی همراه با هنرمندان رشته خطاطی کشور جلیل رسولی از جمله دیگر حاضران این مراسم بودند.
بر اساس این گزارش، ارسیکا (IRCICA) هر سه سال یک بار مسابقه بینالمللی خوشنویسی جهان اسلام را در رشتههای ثلث جلی، ثلث، نسخ، تعلیق جلی، نستعلیق، دیوانی جلی، دیوانی، کوفی، رقاع و مغربی برگزار میکند.
یازدهمین دوره مسابقات بینالمللی خوشنویسی ارسیکا میزبان 833 اثر از 613 شرکت کننده 38 کشور جهان بود که 66 اثر توسط هیات داوران در رشتههای مختلف برگزیده شدند.
برگزیدگان این دوره از مسابقات 20 آوریل (31 فروردین) معرفی شدند و آثار برگزیده تا 30 آوریل (10 اردیبهشت) در محل سازمان ارسیکا در استانبول به نمایش درآمدند.