تابلوی "سوم ماه مه ۱۸۰۸" اثر فرانسیسکو گویا

The Third of May 1808/ "سوم ماه مه ۱۸۰۸"

"سوم ماه مه "۱۸۰۸ یک تابلوی نقاشی اثر فرانسیسکو گویا است که بین سال‌های ۱۸۱۴ تا ۱۸۱۵ و تنها در وقفه‌ای دو ماهه با دوم ماه مه ۱۸۰۸ خلق شده‌است.

در این اثر، تیرباران شهروندان مادریدی توسط سربازان امپراطوری فرانسه در خلال سال‌های اشغال اسپانیا به دست ناپلئون به تصویر کشیده شده‌است.این اثر را به جرات می‌توان اولین نگاره به معنای واقعی کلمه انقلابی نامید. تحولی که در موضوع کار، سبک و نوع نورپردازی به وضوح قابل مشاهده‌است، سال‌ها بعد در کارهای استادانی نظیر "ادوار مانه" و "پابلو پیکاسو" تکرار می‌شود. نورپردازی بریده بریده و هدفمند در حضور المان‌هایی نظیر مرگ و وحشت از اصولی است که "پابلو پیکاسو" در شاهکارش گرنیکا در حدود ۱۳۰ سال پس از «سوم ماه مه ۱۸۰۸» استفاده کرده‌است.

"فرانسیسکوگویا" (Francisco José de Goya y Lucientes) نقاش و چاپگر اسپانیایی در سال 1746 متولد شد و در سال 1828 از دنیا رفت.

"فرانسیسکو گویا" از آخرین بازماندگان نسل استادان کهنه‌کارِاروپایی (لقبی که به نقاشان اروپاییِ پیش از قرن نوزدهم اطلاق می‌شد) و از پیشگامان دوران پیش از مدرنیسم است که فلسفهٔ ذهنی و تکنیک به‌کاررفته در آثارش، سال‌ها بعد مورد استفادهٔ نقاشان بزرگی چون "ادوار مانه" و "پابلو پیکاسو" قرار گرفت.

در سال ۱۸۱۰ یعنی دو سال پس از ماجرای سوم ماه مه و در کشوری که هنوز توسط سربازان خارجی به ویرانی کشیده می‌شد گویا کار خود را روی نخستین سیاه قلم‌های مجموعهٔ فجایع جنگ آغاز کرد.

"گویا" اثراتی آشفته اما با شکوه خلق کرده‌است که نمایش صادق او از بشریت در دورهٔ جنگ و تلاطم است.