به گزارش خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری، امروز هشتادمین سال آغاز به کار رادیو در ایران است. اولین فرستنده عمومی رادیو در ایران به ساعت ۱۹ روز ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹ در تهران با نام «رادیو تهران» گشایش یافت. از فردای آن روز برنامههای عادی رادیو آغاز شد و چون برنامهها تنها در تهران قابل دریافت بود رادیو تهران نامیده میشد.
در بدو تأسیس، رادیو تهران که دارای دو فرستنده، یکی برای موج متوسط و دیگری برای موجکوتاه بود، برای پخش برنامههای خود از یک استودیو در محل اداره بیسیم استفاده میکرد. در سال ۱۳۲۷ یک فرستنده در اختیار رادیو قرار گرفت و یک استودیوی کوچک در میدان ارگ برای پخش اخبار ساخته شد. در سال ۱۳۳۶ نام «رادیو تهران» به «رادیو ایران» تبدیل و بعدها در جنب رادیو ایران فرستنده دومی بهنام رادیو تهران نیز مشغول به کار شد که در آغاز امر تنها موسیقی از آن پخش میشد.
رفتهرفته رادیو در ایران رشد کرد تا امروز شاهد چندین شبکه رادیو باشیم. یکی از این شبکههای رادیویی شبکه «رادیو نمایش» است که چند سالی است به حوزه تئاتر و وقایع پیرامون آن به همراه پخش نمایشهای رادیویی میپردازد. رادیو نمایش مدتی است میزبان روزانه فعالیتهای مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در سراسر کشور است. به همین بهانه با محمدرضا قربانی مدیرکل هنرهای نمایشی و رادیونمایش در خصوص فعالیتهای این شبکه رادیویی به گفتوگو پرداختهایم. قربانی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری در مورد پیشینه تاریخی آغاز به کار رادیونمایش گفت: تولید نمایشهای رادیویی در ایران از سال 1321 شروع شده؛ چیزی حدود 77 سال، در تمام این سالها هنرمندان و اساتید بزرگی که بیشتر از سینما و تئاتر به این عرصه وارد شده بودند نمایشهای رادیویی را تولید می کردند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز هنرمندان رادیو به صورت متمرکز در واحد تولید نمایش رادیو انجام به کار میکردند. اما بهطور مشخص از تیرماه سال 1390 ایستگاه مستقل رادیونمایش تاسیس و به صورت مستمر اقدام به پخش نمایشهای رادیویی میکند. علاوه بر آن، تولیدات نمایشی اداره کل هنرهای نمایشی رادیو و رادیونمایش از تمامی شبکههای ملی پخش میشود. در مجموع به صورت سالانه بین 700 تا 1000 ساعت نمایش رادیویی در ژانرها و موضوعات متنوع توسط هنرمندان رادیونمایش تولید میشود.
قربانی با اشاره به اهمیت رادیو در ایجاد انگیزه عمومی برای مخاطبان رادیو به تماشا و آشنایی هرچه بیشتر هنر تئاتر گفت: اساساً رادیو را رسانه زندگی و دانایی میدانیم. مردم ایران با رسانهها زندگی میکنند؛ بهویژه رادیو که فضا و ماهیت عمومی آن بیشتر با جنس زندگی مردم عجین است. نمایشهای رادیویی نیز یک گونه نمایشی است که فقط مولفه «حرکت» از آن حذف شده و در کل ماهیتی تئاتری و نمایشی دارد. شنیدن نمایشهای رادیویی به صورت مستمر و تقویت ذائقه فرهنگی مخاطبان از طریق رادیو میتواند جامعه مخاطبان نمایشهای رادیویی را به تماشای تئاتر سوق دهد. علاوه بر آن «اطلاعرسانی» نیز یکی از کارکردهای اصلی رادیو است. در این خصوص بیشتر شبکههای رادیویی نظیر فرهنگ، نمایش، جوان، تهران و گفتوگو نیز هرکدام برنامههای مستقلی در خصوص تئاتر و نمایش دارند که در ذیل آن برنامه به معرفی آثار برجسته نمایشی و تحلیل و نقد آنها میپردازند.
مدیرکل هنرهای نمایشی و رادیونمایش با اشاره به فعالیتهای مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در رادیونمایش گفت: در سال گذشته با کوروش زارعی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، تعامل و جلسات فراوانی داشتیم که نتایج آن، ایجاد یک فرصت ثابت در برنامه زنده «گیومه» بود.
قربانی ادامه داد: برنامه «گیومه» هر روز از ساعت 9 تا 11 صبح پخش میشود که رویکرد آن، اطلاعرسانی از رخدادهای هنری و فرهنگی کشور با تاکید بر تئاتر است. همکاران محترم نمایش حوزه هنری از بهمنماه سال گذشته به صورت مستمر فعالیتهای خود را معرفی میکنند. علاوه بر حوزه هنری، انجمن نمایش کشور نیز به صورت مستمر در برنامه «گیومه» حضور دارد. با برنامهریزی انجام شده در سال جدید، امیدواریم تعامل این مجموعه با همکاران نمایشی در سایر نهادها بهویژه حوزه هنری بیشتر شود. این ظرفیت در رادیونمایش فراهم است تا بتوانیم نمایشها و فعالیتهای حوزه هنری را در سال جدید با تمرکز بیشتری به مخاطبان ارائه دهیم. انشاءالله به برکت آغاز ماه مبارک رمضان، این مهم به انجام خواهد رسید.