مارک روتکو در کارگاهش
نارنجی، قرمز، زرد یک نقاشی مشهور "رنگ زمینه" توسط "مارک روتکو" است. او این اثر هنری چشمگیر را در سال 1961 نقاشی کرد تبدیل به یکی از گران ترین نقاشی های تاریخ شد. در واقع، در سال 2012 در حراج عمومی کریستیز نیویورک فروخته شد.
زرد، نارنجی، قرمز/1961
روتکو با نام کامل مارکوس روتکویچ در سال ۱۹۰۳ در خانواده یهودی الاصل در شهر دوینسک روسیه متولد شد.
روتکو در سالهای ۱۹۲۱ تا ۱۹۲۵ تحصیلاتش را در دانشگاه ییل و اتحادیه هنر جویان نیویورک کامل کرد. او به مطالعه رنگ، اسطوره شناسی و روانشناسی یونگ پرداخت. مدتی بعد در دانشگاه کالیفرنیا به تدریس هنر مشغول شد. آثار او در این زمان عمدتاً فیگوراتیو و اکسپرسیونیستی بود. در اواخر سالهای دهه ۲۰ با «میلتون آوری» که نقاشیهایش واضح و صریح بودند ملاقات کرد. «آوری» تأثیر عمیقی بر روتکو گذاشت و باعث شد که او در نقاشی و استفاده از رنگ به سرعت پیشرفت کند. خانه «آوری» محل ملاقات هنرمندانی شده بود که هر هفته آنجا گردهم میآمدند و جلسات طراحی برگزار میکردند. روتکو از حیث رنگ پردازی درخشان، آشکارا تحت تأثیر فوویستها و به ویژه هانری ماتیس قرار داشت.
روتکو در سال ۱۹۲۸ اولین نمایشگاه گروهی و در ۱۹۳۳ نخستین نمایشگاه انفرادی اش را در نگارخانه هنرهای معاصر نیویورک برگزار کرد، در همان سال با آدولف گوتلیب، گروه ده را بنیان نهاد. وی در سال ۱۹۳۶ کتابی نوشت که هیچگاه آن را تمام نکرد. در این کتاب او به بررسی شباهتهای بین هنرمدرن و نقاشیهای کودکان پرداخت. روتکو در سال ۱۹۴۰ به همراه عدهای از هنرمندان نیویورکی، فدراسیون نقاشان و مجسمهسازان مدرن را تأسیس کرد که هدف آنها جدا نگهداشتن هنر از تبلیغات و بهرهبرداریهای سیاسی بود. او دلبسته فرم، رنگ و فضا بود و برخلاف دوستان هنرمندش به جای تأثیرپذیری از زندگی و محیط شهری، به اساطیر و کهن نمونهها توجه میکرد. برداشت او از اساطیر برداشتی کاملاً مدرن بود و با تفسیرهای اجتماعی او از شرایط جهان تطبیق میکرد. بعد به مطالعه آثار یونگ و فروید پرداخت و نظرات این دو متفکر و روانشناس بزرگ قرن، به ویژه در زمینه ارتباط رؤیاها و کهن نمونهها با ناخودآگاه جمعی برایش اهمیت بسیاری یافت و همینطور مطالعه آثار نیچه به خصوص کتاب «تولد تراژدی»، تأثیر عمیقی بر کارهایش گذاشت. برای او این اندیشه نیچه که تراژدیهای یونانی میتوانند انسان را از هراس زندگی فانی برهانند، بسیار جذاب بود. در ۴۷_۱۹۴۲ به نقاشی سورئالیستی و شکلهای زندهنما روی آورد. فیگورهای او در دهه ۳۰ و ۴۰، معمولاً خلاصه شده و با ضرب قلمهای ساده و صریح، عروسکوار تصویر میشوند. پرترهها و منظرههای روتکو در این دوره ابعاد چندان بزرگی ندارد، بنابراین مشخصههای رمانتیسم از جمله شور معنوی و میل به سادگی ناب در مربعهای حزنانگیز آنها کمابیش مشهود است. روتکو با وجود اینکه در آمریکا هنر را فرا گرفت و به عنوان هنرمند آمریکایی تثبیت شد، اما در بهکارگیری رهیافتهای مدرنیستهای اروپایی، به خصوص نقاشان فوویست، اکسپرسیونیست، سوررئالیست و آبستره، چهرهای پیشرو و سنت شکن از خود به نمایش گذاشت.
زمین و سبز/1955
زرد، قرمز،آبی/1953
بدون عنوان/1950/ موزه Moma
آبی تقسیم شده توسط آبی/ 1966