تابلوی ظهر عاشورا

عنوان: ظهر عاشورا

هنرمند: ابراهیم صاحب اختیاری

تکنیک: رنگ و روغن روی بوم

امروز چه مباحث ابژکتیو چه سوبژکتیو، هر دو وجوهشان به سوی نفس اماره است. دعوا بر سر این است که ابژکتویته عصرش گذشته، و عصر حاضر، دوران سوبژکتیویته است. لیکن چه تفاوت می کند؛ چه شما مدل داشته باشید سودا داشته باشید، موضوع داشته باشید و نداشته باشید و صد در صد انتزاعی کار بکنید، هر دو بیان اقوال نفسانی است. دیگر اختلافی بین هنرمندانی که به اصطلاح امروز فرم گرا هستند و یا هنرمندانی که فرم را شکسته اند وجود ندارد، چون هر دو قیامشان برای بیان احوال نفسانی است. مسیحی که در رنسانس طرح می شود هیچ ربطی به مسیح قرون وسطی ندارد، هرکول است. حضرت مریم (س) در عصر قرون وسطی، خصوصا در نقاشیهای ابتدایی، دارای تقدسی است. مدل ندارد، بلکه الهاماتی است که در دل هنرمند نشسته و به صورت خوابهای صادقانه بر هنرمند مکشوف شده و او آنها را کشیده است. در عصر رنسانس چنین نیست، و در دوره جدید، صرفا پرده از روی ماهیت هنر قدیم برداشته شده و اتفاق دیگری نیفتاده است. انقلابی که در دوره جدید شد، نسبت به دوره گذشته، صرفا پرده برداری از آن حقیقتی بود که در لابه لای موضوعات، ساختار و ضوابط کلاسیک پنهان شده بود.

محمدعلی رجبی