محمود فرشچیان استاد الاساتید است، او مردم را عوام نمی داند

مراسم نکوداشت محمود فرشچیان استاد نگارگری با حضور مقامات فرهنگی هنری کشور برگزار شد.

به گزارش سایت مرکز تجسمی حوزه هنری، آیین نکوداشت محمود فرشچیان به همراه رونمایی از آثار وی شامگاه پنجشنبه ۳۰ شهریور در تالار وحدت برگزار شد.

این مراسم از سوی انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا و مشارکت انجمن هنرهای تجسمی و بنیاد رودکی برگزار شد.

در مراسم تجلیل از محمود فرشچیان و رونمایی از آثار وی سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی مرادخانی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجید ملانوروزی مدیر کل دفتر امور هنرهای تجسمی، احمد مسجدجامعی عضو شورای اسلامی شهر تهران، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، امیر احمد فلسفی، یدالله کابلی، غلامرضا امیرخانی، اسرافیل شیرچی، محمود دولت آبادی، محمد حیدری، مسعود فروتن و... حضور داشتند.

در ابتدای مراسم کلیپی از سخنان محمود فرشچیان درباره پرداختنش به تعلیم نقاشی در کودکی و نزد میرزا آقا امامی پخش شد که او به این اشاره کرد که اولین مشقی که استاد به او داد کشیدن تصویری از آهو بود که به گفته وی یک شب تا صبح بیش از دویست آهو نقاشی کرد که این خاطره پیوند می خورد به اثر مشهور ضامن آهویی که خلق کرده است. در این کلیپ مراحل نصب ضریح امام رضا(ع)که طراحی آن را فرشچیان به عهده داشت نیز به نمایش در آمد.

علی مرادخانی سخنران اول این مراسم گفت: همیشه این بحث را با دوستان داشتیم که بتوانیم تا وقتی استادان هستند و می توانند از خاطراتشان و دغدغه هایشان بگویند چنین مراسمی برگزار شود و خوشحالم امروز برای بزرگمرد نگارگری ایران این اتفاق می افتد.

وی با تشکر از انتشارات گویا به عنوان بانی این مراسم بیان کر: دیگر کشورها از نداشته هایشان، تاریخ می سازند و وقتی ما چنین داشته های غنی ای داریم چه خوب است برای آیندگان از داشته هایمان بگوییم.

مرادخانی در پایان به ذکر خاطره ای پرداخت و گفت: یکبار ما با هنرمندان خدمت آقا بودیم و ایشان فرمودند ما سینه مان پر از مطلب از امام حسین (ع) است اما هر بار مقابل تابلوی ظهر عاشورا می ایستیم منقلب می شویم.

این مدیر دولتی ابراز امیدواری کرد برای دیگر استادان نیز این تجلیل ها رخ بدهد.

یدالله کابلی از پیشکسوتان عرصه خوشنویسی سخنران بعدی مراسم بود.

وی با اشاره به اینکه مفتخر است در مراسمی حضور دارد که از ششمین جلد اثر محمود فرشچیان به همراه آثاری از رسول مرادی و اسرافیل شیرچی رونمایی می شود، گفت: هفته پیش شاهد بودیم گالری خانه فرهنگ گویا در فضایی پر نشاط افتتاح شد و امروز چنین مراسمی برگزار می شود و باید از مدیر انتشارات گویا تشکر کرد. همه می دانیم هنر وعده الهی است و هنرمند تلاش و احساسش را بروز می دهد و نگارگری صورتی بی بدیل از جلوه جمال الهی است.

این استاد هنر خوشنویسی در پایان تاکید کرد: استاد فرشچیان کارنامه درخشانی دارد و دردانه هنر ملی ماست. هنرمندی معنوی با شهرتی جهانی که بیش از نیم قرن در حوزه هنر تلاش کرد. هنر عامل صلح همه جنگ هاست و درخشش استاد نتیجه فردیت و خلاقیت فردی وی است.

احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر تهران و فعال فرهنگی در این مراسم گفت: من ایشان را آقای فرشچیان خطاب می کنم و نه استاد فرشچیان چون کلمه استاد چیزی به ایشان اضافه نمی کند. ما هیچ وقت نمی گوییم استاد حافظ یا استاد سعدی پس من هم به ایشان نمی گویم استاد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر وی بسیار متواضع و مودب و نیک نفس است. سکوتی در ایشان هست که ناشی از توجه وی به درون است.

مسجدجامعی با اشاره به اینکه محمود فرشچیان ۳۰ سال است در شهری نزدیک نیویورک زندگی می کند، بیان کرد: او نزدیک مرکز هنر نوین جهان که مهمترین خریدهای هنری جهان در آنجا اتفاق می افتد زندگی می کند اما شما او را ببینید حس می کنید کنار مسجد شیخ لطف الله اصفهان زندگی می کند و این خصلت منحصر به فردی است.

عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: نکته دیگر این است که کارشناسان می توانند روی اثر ایشان ذره بین بگذارند و هنر وی را بکاوند، اما هنر وی فقط مختص نخبگان نیست و مربوط به همه سرزمین ایران است. شما در هیات های عزاداری و مراسم سینه زنی و کوچه و خیابان اثر ایشان را می بینید. او مردم را عوام نمی داند و با مردم این سرزمین و تاریخ زندگی می کند.

مسجدجامعی با اشاره به خاطره ای از حضور در نمایشگاه کتابی در عربستان و ارائه کتاب محمود فرشچیان در این نمایشگاه بیان کرد: در آن نمایشگاه نگذاشتند کتاب ایشان را نمایش دهیم نه به خاطر تصویر عاشورا و... بلکه به خاطر مینیاتورهای عاشقانه ای که کشیده بود و می گفتند این یعنی شما در ایران این تصاویر را منتشر می کنید. ایشان هم سنت را حفظ کرده است و هم آن را بسط داده به مسجد شیخ لطف الله و...

وی ادامه داد: ما در مینیاتور حماسه و تراژدی نداریم اما ما در این فضا می بینیم ایشان ظهر عاشورا را خلق می کنند یعنی از ظرفیت هنر جدید بهره می برند. یکبار از ایشان پرسیدم طبق روایت ها حضرت عباس(ع) از زین به زمین افتادند، شما چرا در اثرتان این را نشان ندادید و گفتند من هر چه فکر کردم دلم نیامد چنین کنم؛ ایشان اینچنین فرهنگ ما را بازنمایی می کنند.

وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی در انتها گفت: آقای فرشچیان استاد یک رشته نیستند و توان هنر ترکیبی ایران را بسط دادند. ایشان در حوزه هنرهای سنتی و آیینی و ملی منحصر به فرد هستند. باید بیش از ۱۰ هنر دست به دست هم بدهد تا ضریح امام رضا ساخته شود. او استاد الاساتید است.

سید محمد بهشتی رییس پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری در فیلمی که از وی پخش شد درباره محمود فرشچیان گفت: من برای صحبت درباره استاد فرشچیان دنبال قرینه می گشتم. ما یک روزگاری استادی داشتیم به نام عبدالمجید طالقانی که در اصفهان در فقری خودخواسته زندگی می کرد. او هر بار نیاز به چیزی داشت روی کاغذی آن را می نوشت و به دکان می فرستاد و همان کاغذ حکم پول را داشت و بر اساس همان مایحتاجش را برایش می فرستادند، در واقع او تا این اندازه نزد مردم ارزشمند بود.

وی ادامه داد: معدود هستند هنرمندانی که هم آسمان را فتح می کنند و هم زمین را و استاد فرشچیان وقتی تابلوی «عاشورا» یا تابلوی «ضامن آهو» را می کشند و یا وقتی می خواهند تغییری در ضریح امام رضا (ع) بدهند یاد او می افتند که این نشان می دهد او با تمام علایق جامعه در تماس و انس است. هنر وی از عوام زدگی نمی آید و بسیار کارهای فاخری است اما با عامه مردم ارتباط نزدیکی برقرار می کند.

به گفته وی، می توان محمود فرشچیان را حکیم هنرهای اسلامی نامید.

در بخش بعدی مراسم تجلیل از محمود فرشچیان، سید عباس صالحی در سخنان کوتاهی گفت: من قرار نبود در این مراسم سخنرانی کنم اما این رسم نه چندان مطلوب وجود دارد که وقتی مقام مسئولی جایی حضور دارد اگر سخنی نگوید بی ادبی تلقی می شود و من به قصد ادب آمدم چند کلامی درباره استاد فرشچیان که نماد و نماینده هنر ایران است، صحبت کنم.

وی ادامه داد: در سخن باقی شخصیت ها در این مراسم هم عنوان شد که وی نماینده هنر ترکیب گرای ایرانی است که وحدت را به کثرت می رساند و از کثرت به وحدت می رسد. او هنرمندی است که توانسته مرزهای بین خواص و مردم را بردارد و مهم اینکه عامه مردم او را درونی کرده اند چون توانسته شعر را با تصویر در هم بیامیزد و از دل نگارگری او شعر بیرون بیاید. در واقع او تصویر و کلمه را به هم نزدیک کرده است. آثار وی ریشه در اعماق سنت دارد و در عین حال از مدرن ترین نمادها سود می برد، ولی به گونه ای کار می کند که کسی احساس دوگانگی در اثر او نمی کند و هنر وی یکپارچه است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: استاد توانسته است در غرب زندگی کند اما نماد ایران و ایرانی باشد. من از ایشان در همین فاصله پرسیدم تا کی ایران هستید و ایشان گفت باید برای چهارم محرم بازگردم چون باید در مجلس عزاداری آنجا حاضر باشم.

پس از سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود فرشچیان با بیان اینکه کسانی که اهل نقاشی و خط هستند، اهل سخنوری نیستند در صحبت هایی کوتاه گفت: من از برادران میرباقری صاحبان خانه فرهنگ و هنر گویا بسیار تشکر می کنم که چنین خدماتی به فرهنگ این سرزمین می کنند. بسیاری در اروپا و آمریکا وقتی کتاب هایی را که اینجا چاپ می شود می بینند باور نمی کنند چنین کتاب های فاخر و با کیفیتی اینجا چاپ شده باشد.

وی ادامه داد: خوشحالم امروز کتاب های خطی از استادان به نامی رونمایی می شود که در تاریخ خوشنویسی این کشور می مانند. در پایان آرزو می کنم و خدا را قسم می دهم تا کشورمان را از شمال و جنوب و غرب و شرق و خلیج همیشه فارس حفظ کند.

در پایان مراسم با حضور چهره های فرهنگی و هنری از پنج کتاب «ششمین کتاب محمود فرشچیان شامل جدیدترین آثار وی»، کتاب «سلطان سریر صبح خیزان» اثر اسرافیل شیرچی، کتاب «حافظ» به خط رسول مرادی و با نگارگری محمود فرشچیان، کتاب «رباعیات خیام» به خط احمد فلسفی و کتاب و زندگینامه استاد فرشچیان کار امیر صبوری رونمایی شد.