پرتره‌هایی از «جوزپه آرچیمبولدو»؛ «پدربزرگ سورئالیسم»
به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری به نقل از ایسنا، «شیوه‌گرایی» سبکی در هنر اروپایی است که مملو از غرابت و مبالغه است. پیچیدگی یا ساختگی و مصنوعی بودن نام دیگر این سبک است. این سبک هر آنچه که تا جای ممکن از تعادل و وضوح رنسانس فاصله می‌گیرد را شامل می‌شود.
«آرچیمبولدو» نقاش ایتالیایی حرفه خود را به عنوان طراح شیشه‌های رنگی برای پنجره‌های کلیسای میلان آغاز کرد. سپس به پراگ نقل مکان کرد و به یکی از نقاشان درباری محبوب پادشاه‌های دودمان هابسبورگ یعنی ماکسیمیلیان دوم و رودلف دوم تبدیل شد.
داستان رودلف دوم گزارش جداگانه‌ای می‌طلبد، اما کافی است بدانید او یکی از فرمانروایان عجیب بود که با مشکلات ذهنی و فکری رو به رو بود، در حوزه سیاست تعریفی نداشت، اما پول زیادی صرف هنر و جمع‌آوری آثار هنری کرد.
مجموعه مشهور رودلف مملو از آثار «دورر» و «بروگل» و سایر هنرمندان بزرگ رنسانس ایتالیایی بود. اما اشتیاق رودلف برای خلق یک مجموعه فراتر از تابلوهای نقاشی و مجسمه رفت. او مجموعه‌ای از اشیا تزئینی را جمع‌آوری کرد. شمشیرهای تزئینی، آلات موسیقی، ساعت، اسطرلاب، قطب‌نما، تلسکوپ و سایر لوازم علمی همگی به طور ویژه توسط برخی از برترین هنرمندان و صنعتگران اروپا برای او ساخته می‌شدند.
پرتره «رودلف» / اثر جوزپه آرچیمبولدو / ۱۵۹۰
«آرچیمبولدو» کسی بود که پرتره مشهوری از «رودلف» به تصویر کشید که برای خلق آن تماما از ترکیب سبزیجات و میوه‌ها استفاده کرده بود. او رودلف را در قامت «ورتومنوس» به تصویر کشید.
«ورتومنوس» از اساطیر رومیان و ایزد دگرگونی طبیعت و زندگی بود؛ میوه‌ها و سبزیحات نماد فروانی «عصر طلایی» بود که تحت حکومت رودلف بار دیگر جان گرفته بود. این اثر بی‌نهایت مورد استقبال رودلف قرار گرفت. این اثر عجیب‌ترین پرتره‌ی یک فرمانروا است که تاکنون خلق شده است.
«آرچیمبولدو» بیش از ۲۵ سال به خاندان هابسبورگ خدمت کرد. نخستین مجموعه تابلوهایی که پرترههای ترکیبی را به تصویر می‌کشیدند در روز سال نو سال ۱۵۶۹ به ماکسیمیلیان ارائه شد. یک مجموعه نقاشی «چهار فصل» و مجموعه دیگری که تابلوهای «زمین»، «آب»، «آتش» و «هوا» را شامل می‌شد و با عنوان «چهار عنصر» شناخته می‌شد.
مجموعه «چهار عنصر» / تابلو «آتش» / اثر آرچیمبولدو
مجموعه «چهار عنصر» / تابلو «آب» / اثر آرچیمبولدو
این مجموعه تابلوهای تمثیلی با جناس‌ها و ارجاعاتی نسبت به خاندان هابسبورگ همراه بودند. بینی و گوش تابلو آتش، از وسیله‌هایی برای ایجاد آتش ساخته شده که یکی از نمادهای امپراتوری این خاندان محسوب می‌شد. اما چیزی که بسیار اهمیت دارد طبیعی بودن این تابلوهای نقاشی است. هیچ موجود یا گیاه خارق‌العاده‌ای در این تابلوها دیده نمی‌شود. همه چیز واقعی است. تابلو نقاشی «آب» این مجموعه از ترکیب ۶۲ گونه آبزی مجزا خلق شده است.
تابلو «هوا» / اثر آرچیمبولدو
تابلو «زمین» / اثر آرچیمبولدو
همچون سایر تابلوهای این مجموعه، تابلو نقاشی «زمین» نیز ارجاعاتی به امپراتوری این خاندان داشت: این تابلو به این موضوع اشاره می‌کرد که فرمانروا بر تمامی عناصر و فصل‌ها فرمانروایی می‌کند.
بررسی‌ها و مطالعات بسیاری درباره حیوانات وجود دارد که توسط «آرچیمبولدو» خلق شده است که بسیاری از این تحقیقات به عنوان منبع برای خلق حیوانات در تابلو نقاشی «زمین» استفاده شده است.
داستان ارجاعاتی به این خاندان سلطنتی درباره مجموعه تابلوهای «چهار فصل» نیز صدق می‌کند. تابلو نقاشی «زمستان» فردی را به تصویر می‌کشد که ردایی که حرف «M» بر روی آن دیده می‌شود را بر تن دارد. این حرف در این نقاشی به نام «ماکسیمیلیان» اشاره دارد.
مجموعه «چهار فصل» / تابلو «بهار» / اثر آرچیمبولدو
در تابلو نقاشی «بهار»(۱۵۷۳)، ۸۰ گل قابل تشخیص دیده می‌شود. این نقاشی اشاره‌ای به شکوه این خاندان و طبیعت است.
گمان می‌رود دلیل اینکه این تابلو نقاشی از اسپانیا سر درآورده این است که این اثر به عنوان پیشکشی به شاه فیلیپ سوم ارائه شده است.
از بین تمامی تابلوهای نقاشی مجموعه «چهار فصل» تابلو نقاشی «بهار» از عناصر غافلگیرکننده کمتری برخوردار است. فرم سر به سادگی با گل‌ها و پیراهن با برگ ترکیب شده است.
مجموعه «چهار فصل» / تابلو «تابستان» / اثر آرچیمبولدو
در تابلو نقاشی «تابستان» اما، قسمت گونه و گردن با هلو، سیر، پیازهای کوچک سفید و بادمجان‌های سفید ترکیب شده است. برای به تصویر کشیدن دهان و لب‌ها از گیلاس و برای دندان‌ها از یک کیسه باز نخودفرنگی استفاده شده است.
یک خیار کوچک برای بینی و یک گلابی برای چانه به کار رفته است. آلبالو هم به عنوان مردمک چشم بین دو گلابی ریز در این تابلو نقاشی دیده می‌شود.
مجموعه «چهار فصل» / تابلو «پاییز» / اثر آرچیمبولدو
در تابلو نقاشی «پاییز» نیز میوه‌ها عناصر اصلی هستند با این تفاوت که بخش اعظمی از سر با کمک انگورها به تصویر کشیده شده است.
مجموعه «چهار فصل» / تابلو «زمستان» / اثر آرچیمبولدو
در تابلو نقاشی «زمستان» اما، بخش اعظم تصویر به تنه و شاخههای پر پیچ و تاب یک درخت اختصاص یافته است.
علاوه بر این دو مجموعه تابلو نقاشی مشهور، «آرچیمبولدو» پرتره‌هایی از صاحبان مشاغل مختلف همچون کتابخانه‌دار، آشپز و باغبان با استفاده از عناصر مرتبط با حرفه‌های آن‌ها به ثبت رساند.
پرتره «باغبان» / اثر آرچیمبولدو
در این تابلوهای نقاشی نوآورانه، او با دقت و ظرافت از اشیا مختلف برای به تصویر کشیدن چهره یک انسان استفاده می‌کرد.
به نظر می‌رسد این تابلو نقاشی به یک تاریخ‌دان که به خاندان هابسبورگ خدمت می‌کرد تعلق داشته باشد.
پرتره «وکیل» / اثر آرچیمبولدو
تابلونقاشی «قانون‌دار» که با عنوان «وکیل» نیز شناخته می‌شود فردی را با چهره‌ای که از ترکیب گوشت مرغ و ماهی نشان می‌دهد.
در حال حاضر دو نسخه از این تابلو نقاشی وجود دارد. نسخه اول که به سال ۱۵۶۶ تعلق دارد در موزه ملی هنرهای زیبا در استکهلم و دیگری در یک مجموعه خصوصی در میلان نگهداری می‌شود.
در قرن بیستم این تابلوهای نقاشی «آرچیمبولدو» مورد تحسین «سالوادور دالی» و سایر نقاشان سورئال قرار گرفت. برخی از «آرچیمبولدو» به عنوان «پدربزرگ سورئالیسم» یاد می‌کنند.
