یدالله کابلی : تنور خوشنویسی را گرم نگه داریم

به گزارش روابط عمومی مرکز تجسمی حوزه هنری به نقل از ایرنا، یدالله کابلی خوانساری استاد هنر خوشنویس شب گذشته ۲۳ تیرماه مهمان نت‌گپ‌های یونسکویی در صفحه اینستاگرام کمیسیون ملی یونسکو با اجرای عبدالمهدی مستکین به صورت زنده بود.

وی در ابتدای این برنامه گفت: قبل از هر چیزی باید بگویم هنر به نوعی یک بلیه الهی، گفتگویی عمیق از هستی، شادکامی‌ها و تلخی‌های زندگی و تجلی و تبلور احساسات پاک انسان‌های فرهیخته است. هنر یگانه دارایی مانایی است که می تواند احوالاتی را که بشر از گذشته به جا گذاشته است، بیان کند. وقتی می‌خواهیم تاریخ بشریت را بررسی کنیم به سراغ موزه‌ها می‌رویم و گوشه‌ای از هنر هنرمندان را می‌بینیم. بی‌تردید هنرمندان مثل منشور چند وجهی هر وجه از وجودشان بازتاب دهنده پاکی هاست. در دل هنر دنیایی از عشق، درایت، درک و بصیرت وجود دارد که باعث بالندگی می‌شود. وقتی صحبت از هنر می کنیم، می توانیم بگوییم که یک رویداد ماندنی است.

وی افزود: هنر خوش‌نویسی همواره با عالم معنا در ارتباط بوده است از همین رو در مقوله هنر نه به عنوان کسی که خوش‌نویس است و ممکن است برخی بگویند تافته جدا بافته است بلکه به عنوان یک فرد ساده می‌گویم که من به موازات عشقی که به خوشنویسی دارم به باقی هنرها احترام قائلم ولی وقتی صحبت از خوش‌نویسی می‌کنم آن را با تار و پود وجودم عجین می‌بینم.

کابلی خوانساری با اشاره به خدمات یونسکو به هنر به ویژه هنر خوش‌نویسی بیان کرد: من چند سالی است که در این موسسه خدمت می‌کنم. خوشبختانه چند سالی است که کوشش موسسه یونسکو ایجاد تفاهم در جهت عشق و معرفت است. مدیریت این مجموعه بر عهده بزرگ مردی از اهل هنر به نام حجت‌الله ایوبی است که افتخار داشته‌ام در دو دهه گذشته در مسئولیت‌های مختلف در خدمت ایشان باشم. من می‌دیدم که او به هنر و فرهنگ عشق دارد و با بنِ جان نسبت به معرفی فرهنگ و هنر اهتمام می‌ورزد. دکتر ایوبی هنر خوش‌نویسی را هنری می‌داند که به نشر معرفت کمک می‌کند.

این استاد خوش‌نویسی بیان کرد: هنر خوش‌نویسی قدمت زیادی دارد و از گذشته دور برای حفظ این هنر کوشش شده است. وقتی از هنر خوش‌نویسی صحبت می‌کنیم باید به این توجه کنیم که می‌شود حتی نوشتاری را که بار معنایی ندارد با هندسه خوب و هنرمندانه روی کاغذ نوشت و زیبایی را به چشم مخاطب نشان داد ولی وقتی این هنر با شعر همراه می‌شود دو چندان زیبایی را در بر‌می‌گیرد. درواقع هنرمند خوش‌نویسی دست و دل خود را با ابیات بی‌بدیل گرم می‌کند و صفحه با این اشعار زیبا می‌شود. این را هم باید عنوان کنم که یکی از دلایلی که دکتر ایوبی به خوش‌نویسی دلبستگی دارد اهمیت این هنر است چون ویژگی‌های منحصر به فردی دارد.

وی توضیح داد: به تازگی نمایشگاهی مجازی از آثار خوش‌نویسی به همت استادان این هنر در یونسکو راه اندازی شده و امکانات خوبی را برای تماشای علاقه‌مندان دارد. خوشحالم که مسئولیت و خدمت کوچکی در این امر دارم.

کابلی خوانساری در ادامه ضمن اشاره به علم‌آموزی در دوران جوانی‌اش نزد اساتید بزرگ، عنوان کرد: در سال ۴۷ من نزد استادی رفتم و گفتم می‌خواهم پدرانه دست من را بگیرید و دعایی برایم کنید تا راه درست را در پیش گیرم او به من گفت باید سلامت روح داشته باشی، در مسیرت ثابت قدم باشی و تلاش کنی. من نیز همواره این موضوعات را به شاگردانم می‌آموزم تا ره توشه‌ای داشته باشند.

این استاد خوش‌نویسی با اشاره به تربیت شاگردانش اظهار کرد: من احساس می‌کردم باید کسانی را تربیت کنم که به کمک این هنر بیایند و این راه را ادامه بدهند، یکی از آنها محمد حیدری بود. من ابتدا با او به شکل مکاتبه کار می‌کردم اما بعد از مدتی دیدم استعداد عجیبی دارد پس گفتم باید حضوری تمرین خط کنیم چون در او استعداد زیادی می‌دیدم. باید عنوان کنم که محمد حیدری وجودی خاص و طینتی پاک دارد و برخوردار از نیاکان و پدر و مادر خوب است، آنها هرآنچه را داشتند برای محمد حیدری صرف کرده اند. به یاد دارم وقتی در کنگره حافظ بودیم یکی از آثار محمد حیدری روی میز بود. همانجا بود که همه من را به خاطر تربیت چنین شاگردی تحسین کردند. من از همان زمان‌ها بزرگواری را در وجود محمد حیدری دیدم. آرزو می‌کنم وجودش همچنان سرشار از خلاقیت باشد. می‌دانم که اگر روزی حیات من به پایان برسد، حیات هنری من در دستان شفاف او جاری و ساری و آروزهای باقی مانده من با دستان او برآورده می‌شود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش اظهار کرد: از دوران جوانی علاقه داشتم که بخوانم و با تاریخ هنر کشورم آشنا بشوم. وقتی قرآن مصحف را می‌خواندم دیدم که از قرن اول تا ششم هنر خوش‌نویسی به انواع و قلم‌ها نوشته و به انواع طراحی‌ها در کتیبه‌های عصر تیموری مزین شده و سرشار از زیبایی است. وقتی به گذشته‌ها نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که چه نفس‌های پاک و انسان‌های زلالی دست به دست هم داده‌اند و عمر خود را صرف کرده و این هنر را در چهارگوشه ایران به هم وصل کرده اند.

وی ادامه داد: در هر شهری این هنر با ویژگی خود رشد می‌کرد که انسان با دیدن آن به حیرت می‌آید. هنر خوش‌نویسی به دست هنرمندان ارزشمند دوران شکوفایی خود را طی کرده است. وقتی به سیر هنر خوش‌نویسی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در کشورهای مختلف هنرمندان بزرگی بوده‌اند که گاه شهرت جهانی پیدا کرده‌اند. به یاد دارم که در یکی از مناسبت‌ها دیدم که در فرانسه ۲۱ هزار کتاب خوش‌نویسی جمع‌آوری شده است. در برخی از کشورها عالی‌ترین کتاب‌های خوش‌نویسی وجود دارد. من کتاب «آثار ایران در مصر» را خوانده‌ام. در هر صفحه آن یا اشعار شاهنامه است یا آیه‌های قرآن. این کتاب یکی از مجموعه‌های عظیم در مصر و این موضوع گواه این است که هنر ایران جایگاهی والا دارد. بنابراین انصاف نیست که کشورهای اسلامی فکر کنند هنر خوش‌نویسی متعلق به آنهاست.

کابلی خوانساری گفت: ما تاریخ درخشانی از خوش‌نویسی داریم که می‌توانیم از آن به عنوان یک هنر ملی یاد کنیم. چون هیچ هنری به اندازه خوش‌نویسی نتوانسته آثار ما را ثبت و ضبط کند. اگر به سیر تحول هنر خوش‌نویسی نگاه کنیم، خوش‌نویسان بزرگی را می‌بینیم که خط شکسته را به اینجا کشانده‌اند. بنابراین اینکه روی این خط نام بهار خوش‌نویسی را گذاشته‌اند بی‌راه نیست.

این استاد خوش‌نویسی در پایان مطرح کرد: امروز هنرمندان بزرگی تربیت شده‌اند و آثار خوبی را در رویدادهای بین‌المللی عرضه کرده‌اند که سرشار از تنوع است و هیچ تقلید و کپی‌کاری از گذشتگان در آنها دیده نمی‌شود چون دنیای هنر سرشار از پویایی است و همواره مردم به دنبال نوگرایی هستند. بنابراین ما باید به قابلیت‌های شخصی خودمان تکیه و جوانان پویایی را هدایت کنیم تا تنور این هنر گرم باشد.