استندآپ کمدی به شیوه آدام سندلر

مرور تجربه‌های موفق جهانی به یقین برای توسعه و تنوع استندآپ کمدی در ایران موثر است . یکی از این نمونه‌ها تجربه اجراهای آدام سندلر است .

آدام ریچارد سندلر (Adam Richard Sandler) زاده ۹ سپتامبر ۱۹۶۶ در نیویورک است. او کمدین، خواننده، فیلمنامه‌نویس و تهیه کننده آمریکایی است. او کاراکتری طنز و بانمک دارد و در اکثر فیلم‌هایش نقش یک مرد خوشدل، اما بدون اعصاب را بازی می‌کند.

سندلر نخستین بار در سن 17 سالگی در یک کلوب در شهر بوستن به اجرای استند آپ کمدی پرداخت و توانست تجربه زیادی در این زمینه به دست آورد. وی متوجه شد که استعداد بسیار خوبی در اجرای کمدی دارد و به همین جهت زمانی که در دانشگاه نیویورک در رشته هنرهای زیبا تحصیل می‌کرد؛ به اجرای استندآپ کمدی‌های مختلف در محیط دانشگاه و کلوب‌ها پرداخت.
سندلر زمانی که در یک کلوب در لس آنجلس مشغول اجرای کمدی بود، توسط دنیس میلر کشف شد و سپس به برنامه محبوب «شنبه شب زنده» معرفی شد. سندلر توانست در این برنامه تلویزیونی مهارت‌های بازیگری خودش را به رخ بکشد و به عنوان یکی از محبوب‌ترین هنرمندان این برنامه شناخته شده و راهش برای ورود به سینما هموار شد.

شیوه اجرایی:

غالباً شروع اجرای استندآپ کمدی‌های آدام سندلر  همراه با اجرای موسیقی است. او با استفاده از تکنیک موسیقی، در ابتدای اجراهایش انرژی مخاطبین را بالا برده و عکس‌العمل آن انرژی‌ها را در اجراهایش می‌بیند. انگار که ذهنِ مخاطب را آماده خندیدن و فکر کردن به استندآپ‌هایش می‌کند. او عاشق موسیقی‌های دهه هشتاد است.
وقتی آدام سندلر در ابتدا یا میان استندآپ‌هایش از تکنیک موسیقی استفاده می‌کند، برای مخاطب جذابیت بیشتری پیدا می‌کند. او در پسِ شعرهایی که می‌خواند طنز نهفته‌ای دارد که مخاطب را قلقلک داده و می‌خنداند. اجرای موسیقی کنار اجرای استندآپ کمدی، درست شبیه به یک زنگ تفریح است.
شیوه اجراییِ آدام سندلر به گونه‌ای است که بیشتر در کارهای کمدی بزن و بکوب دیده می‌شود. اجرای این نوع کمدی هم در گیشه و هم در جلبِ نظرِ منتقدان، موفق است. البته به شرط اینکه نوع شوخی‌ها و نحوه اجرای آنها درست هدایت شود.
اکثر کمدین‌ها برای بازی و یا اجرای استندآپ کمدی خود فرم، تیپ و یا شخصیتی را در نظر می‌گیرند. این تیپ یا شخصیت در واقع همان سبک اجراییِ هر فرد است.
این سبک از شخصیت پردازی این‌گونه است که به طور مثال: فرد می‌تواند شخصیت عصبی داشته باشد یا شخصیتی بسیار آرام، خونسرد و یا شخصیتی که مدام در حال خنده است. همچنین می‌تواند سبک شخصیتیِ فرد کاملاً گیج و منگ باشد، در حالی که نقدی بسیار هوشمندانه را ارائه می‌دهد و ...

آدام سندلر معمولاً به عنوان سبک شخصیتی در بازیگری و اجراهایش یک فرد گیج را در نظر می‌گیرد.
می‌شود گفت علاقه شخصیِ آدام سندلر برای بازی در فیلم‌های متفاوت، شخصیتی است که مدام در حال تحقیر شدن است. این شخصیت دست و بالِ اجرا کننده را برای انجام کارهای کمدی بیشتری باز می‌گذارد.
این شخصیت مردم را به خنده وا می‌دارد و کمدین می‌تواند در موقعیت‌های متفاوت از خلاقیت‌های بیشتری برای خنداندنِ مخاطب استفاده کند.
آدام سندلر از همه نوع انسان و رفتارهایشان روایت می‌کند. حتی گاهی داستانی را تعریف می‌کند و بعد در آخر می گوید: « چیزی که گفتم، اصلاً هم واقعی نبود.» و همین اعتراف صادقانه همراه با خنده‌ای غافلگیر کننده، مخاطب را دوباره به خندیدن وا می‌دارد.
او بر روی صحنه بسیار خونسرد و آرام است. در واقع می‌شود گفت، راحت اجرا می‌کند.
خودِ او مابین اجرایش می‌خندد و مخاطب را موذب نگه نمی‌دارد. مخاطب هم به داستان‌هایی که او روایت می‌کند می‌خندد و هم به نوعِ خندیدن‌اش که در جاهای متفاوت اجرایش به صورت تکنیک تکرار از آن استفاده می‌کند.

آدام سندلر در استندآپ‌کمدی‌هایش از تکنیک جان بخشی به اشیا استفاده می‌کند. او در اجراهایش طوری از این تکنیک استفاده می‌کند که برای مخاطب بسیار باور پذیر است. در حقیقت طنز و شوخ طبعی وقتی اتفاق می‌افتد که شکلِ واقعیت را تغییر داده و آن را از ذهن دور کنیم. پس ممکن است گاهی مؤلف به دنبال استفاده از تکنیک‌های سورئال رفته و قصه استندآپ کمدی‌اش را تخیلی بیان کند. این شکل از اجرای کمدی بسیار زیباست، به شرط این‌که طوری روایت شود که برای مخاطب عام و خاص قابل درک و باور پذیر باشد. در غیر این صورت کمدین با شکست رو به رو می‌شود.

آدام سندلر مانند هر کمدین ماهر دیگری مابین استندآپ قبلی و بعدی‌اش ارتباط خوبی برقرار کرده و موضوعات را به طور حرفه‌ای جابه‌جا می‌کند. به اصطلاح می‌شود گفت فضای استندآپ ها و موضوعات آن را به خوبی تغییر می‌دهد. طوری که متوجه پَرش نمی‌شویم. گاهی حتی موضوعاتش را با موسیقی و شعر همراهش عوض کرده و مخاطب را همچنان سر جای خودش نگه می‌دارد.
او در لحظه ارتباط خوبی با تماشاگرانش برقرار می‌کند. در لحظه جواب‌شان را می‌دهد. از آنها همکاری می‌خواهد و با آنها شوخی می‌کند. حتی گاهی به صورت دسته جمعی، همه تماشاگران را دست انداخته و آنها را به خنده بیشتری وا می‌دارد.
آدام سندلر میمیک صورت بسیار خوبی دارد و از آن بسیار هوشمندانه استفاده می‌کند. این می‌تواند نقطه قوت کارهایش باشد. همچنین او لبخند‌های دلنشینی را مدام تحویلِ تماشاگر می‌دهد. این هم نقطه قوت دیگر اوست.

در کل بهتر است وقتی روی صحنه می‌ایستیم؛ تصور کنیم سلطان صحنه‌ایم و به راحتی اجرا کنیم. طوری که در حینِ اجرا، خودمان نیز از اجراهای‌مان لذت برده و به مخاطب هم این فرصت را بدهیم که لحظاتِ خوبی را با اجرای ما تجربه کند.

نیلوفر ناظری

عضو دفتر تحقیق، پژوهش و تولید استندآپ کمدی  با مدیریت امیر کربلایی زاده 

ایران تئاتر